Uroboros. „Złoto Albertyńskie” we wnętrzach pałacu mieszkalnego Habsburgów, ok. 1820. Albertina, Wiedeń 2018

„Nie wielbi się dzisiaj bogów na wysokościach. Świątynia Salomona przeszła do metafor, gdzie osłania jaskółcze gniazda i spłowiałe jaszczurki. Duch kultów, rozpraszając się w prochu, opuścił miejsca święte. Są jednak inne miejsca, które rozkwitają wśród ludzi, inne miejsca, gdzie ludzie zajmują bez reszty swoim tajemniczym życiem i gdzie bierze początek głęboka wiara. (…) samo życie objawia tutaj tę boskość poetycką, obok której tysiące ludzi przechodzą, nic nie widząc, i która nagle staje się widoczna i dręcząca dla wszystkich, którzy ją kiedyś odczuli. Metafizyko miejsc, to ty piastujesz dzieci, to ty zaludniasz ich senne marzenia. Cała substancja naszego umysłu otacza te brzegi niewiadomego, te plaże dreszczu.”

„Cała fauna wszystkich wyobraźni i morska ich roślinność jak we włosach ciemności zatraca się i wiecznie odradza w źle oświetlonych strefach ludzkiego działania. To tutaj pojawiają się wielkie latarnie morskie ducha, o kształcie sąsiadującym z mniej czystymi znakami. Bramę tajemnicy otwiera ludzkie omdlenie i jesteśmy w królestwie cienia. Jeden fałszywy krok, potknięcie się na jednej zgłosce wyjawiają myśl człowieka.

Są w niepokoju miejsc bliźniacze zamki, niedomykające się przed nieskończonością. Tam gdzie trwa najbardziej dwuznaczne działanie żyjących, nieożywione zabarwia się niekiedy odblaskiem ich najskrytszych bodźców: nasze miasta zaludnione są zapoznanymi sfinksami, które nie wstrzymują kroku zamyślonego przechodnia, jeśli nie zwróci ku nim swego zamyślonego roztargnienia, i które nie stawiają mu śmiertelnych pytań. Ale jeśli zdoła je pojąć ten mędrzec, wtedy niech sam je zapytuje, to ciągle własne jego otchłanie, które znów może zgłębić, dzięki tym potworom bez twarzy.”

Louis Aragon Wieśniak paryski (fragm., 1926), przełożył Artur Międzyrzecki (2015)