Erwin Wurm “One Minute Sculptures”, Ludwig Museum. Budapeszt 2018

„Sen doktora Zygmunta Freuda, interpretatora cudzych snów

23 września 1939 roku, ostatniej nocy przed śmiercią, doktor Zygmunt Freud, interpretator cudzych snów, miał sen.
Śniło mu się, że jest Dorą i że idzie przez zbombardowany Wiedeń. Miasto było zburzone, z ruin budynków unosił się dym i pył.
Jak to możliwe, żeby miasto zostało zburzone? pomyślał doktor Freud i poprawił sobie sztuczny biust. W tym momencie na Rathaustrasse spotkał Frau Martę, która szła mu na przeciw z rozłożoną „Neue Frei Presse”.
Och, droga Doro, powiedziała Marta, przeczytałam właśnie, że doktor Freud wrócił z Paryża do Wiednia i zamieszkał tutaj, pod siódmym na Rathaustrasse, może powinna pani zamówić sobie u niego wizytę. Mówiąc te słowa, potrąciła czubkiem pantofla martwego żołnierza.
Doktor Freud poczuł się bardzo zawstydzony i zasłonił twarz woalką. Nie rozumiem, po co, odparł nieśmiało.
Bo ma pani z sobą tyle problemów, droga Doro, odpowiedziała Frau Marta, doprawdy tyle problemów, zresztą jak my wszyscy, musi się pani komuś zwierzyć, a proszę pamiętać, że nikt nie potrafi tak wysłuchiwać zwierzeń jak doktor Freud, rozumie świetnie kobiety, czasami sam wydaje się być kobietą, do tego stopnia umie się w nie wczuć.
Doktor Freud pożegnał się uprzejmie, lecz w pośpiechu i szedł dalej ulicą. Wkrótce spotkał ekspedienta ze sklepu mięsnego. Chłopak przyglądał mu się natarczywie i powiedział wulgarny komplement. Doktor Freud zatrzymał się, bo chciał go pobić, ale ekspedient ze sklepu mięsnego spojrzał na jego nogi i rzekł: Doro, potrzebujesz prawdziwego mężczyzny zamiast kochać się w swoich fantazjach.
Doktor Freud zatrzymał się, zirytowany. Skąd wiesz? spytał. Wie o tym cały Wiedeń, odpowiedział ekspedient ze sklepu mięsnego, masz za dużo fantazji erotycznych, odkrył to doktor Freud.
Doktor Freud uniósł pięść. Tego już było za wiele. On, doktor Freud, miał fantazje erotyczne. To inni mieli fantazje erotyczne, ci, którzy przychodzili do niego się zwierzać. On był jak najbardziej normalny, ten typ fantazji nękał przecież jedynie dzieci i osobników zaburzonych”.

Antonio Tabucci Sny o snach (1997), przełożyła Joanna Ugniewska

 

„DREAM OF SIGMUND FREUD, INTERPRETER OF OTHER PEOPLE’S DREAMS

On the night of the twenty-second of September in 1939, the day before he died, Dr. Sigmund Freud, interpreter of other people’s dream, had a dream.
He dreamed he had become Dora, and that he was crossing a bombarded Vienna. The city was destroyed, and dust and smoke were rising from the ruins of the palaces.
How is it possible that this city was destroyed? Dr. Freud asked himself, and he tried to stabilize his newly acquired breasts. But just then, on the Rathausstrasse, he ran into Frau Marta who was coming toward him, holding out a copy of the Neue Frei Presse.
Oh, dear Dora, said Frau Marta, I just read that Dr. Freud has returned to Vienna from Paris, and he’s living right here at number seven Rathausstrasse. Maybe it would do you good to see him. And, that said, she nudged aside the corpse of a soldier with her foot.
Dr. Freud felt deeply ashamed, and lowered his veil. I don’t understand why, he said timidly.
Because you have so many problems, dear Dora, said Frau Marta. You have so many problems as we all do. You need to confide in someone and, believe me, there’s no one better than Dr. Freud for confidences. He understands everything about women – sometimes he really seems to be a woman, since he identifies so with their role.
Dr. Freud took his leave, kindly but quickly, and he went on his way. A little farther on he ran into the butcher boy, who stared hard at him, appraising him intently. Dr. Freud stopped, beecause he wanted to fight him, but the butcher boy was looking at his legs and said: Dora, you need a real man, instead of being in love with your fantasies.
Irritated, Dr. Freud stopped. And you, how do you know? he asked.
Everyone in Vienna knows, said the butcher boy. You have too many sexual fantasies. As Dr. Freud discovered.
Dr. Freud raised his fists. This was too much. That he, Dr. Freud, had sexual fantasies! It was the others who had these fantasies, those who came to confide in him. He was a man of the highest integrity, and that kind of fantasy was a problem of children or disturbed people”.

Antonio Tabucci Dreams of Dreams and The Last Three Days of Fernando Pessoa (1992), translated by Nancy J. Peters